W artykule omówiono wycenę produkcji domowej w postaci rachunku satelitarnego. Przedstawiono monetarną kalkulację dla gospodarstw domowych opracowaną na podstawie badania budżetów czasu ludności w 2013 r. Do ustalenia wartości pracy domowej zastosowano metodę nakładu opartą na iloczynie czasu przeznaczanego na wykonywanie nieodpłatnych prac domowych według funkcji gospodarstwa domowego (zapewnienia i utrzymania mieszkania, zapewnienia wyżywienia, zapewnienia i utrzymania odzieży, opieki nad dziećmi i osobami starszymi, wolontariatu) oraz stawki wynagrodzenia według zawodów. Celem badania było pokazanie wielkości nierynkowej produkcji domowej, która mimo nieuwzględnienia jej w rachunkach narodowych może dostarczyć informacji, m.in. o poziomie i jakości życia gospodarstw domowych oraz ich wkładzie w gospodarkę.
Na podstawie analizy wykazano, że nierynkowa działalność wytwórcza gospodarstw domowych pięciokrotnie przewyższa wartość rynkowej produkcji domowej. Regularne opracowywanie rachunku satelitarnego produkcji domowej może wypełnić lukę w statystyce.
rachunek satelitarny produkcji domowej, wycena nierynkowej produkcji gospodarstw domowych, praca domowa, wartość dodana, PKB
D13, D12
Błaszczak-Przybycińska, I. (2008). Produkcja gospodarstw domowych jako czynnik dochodotwórczy. Monografie i Opracowania, nr 553. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Błaszczak-Przybycińska, I. (2015). Wycena wartości własnej gospodarstw domowych na podstawie badania budżetu czasu. W: Budżet czasu ludności 2013. Część I, s. 131—168. Warszawa: GUS.
Duran, M-A. (2007). The Satellite Account for Unpaid Work in the Community of Madrid. La Suma de Todods. Couuminty de Madrid 36.
Eurostat — European Commission (1999). Proposal for a Satellite Account Household Production. Eurostat Working Papers, no. 9. Luxembourg.
Eurostat — European Commission (2003). Household Production and Consumption. Proposal for a Methodology of Household Satellite Accounts. Theme 3 — Population and Social Conditions. Luxembourg.
Fender, V. (2012). Using an output approach to measuring household production. Newport: Office for National Statistics, http://www.ons.gov.uk/ons/guide-method/method-quality/specific/social-and-welfare-methodology/household-satellite-account/household-sate-llite-account-publications. html .
Gilman, Ch. (1898). Women and Economics, USA.
GUS (2005). Budżet czasu ludności 1 VI 2003—31 V 2004. Warszawa.
GUS (2012). Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. Raport z wyników. Warszawa.
GUS (2015). Budżet czasu ludności 2013. Część I. Warszawa.
Hamunen, E., Varjonen, J., Soinne, K. (2012). Satellite Accounts on Household Production: Eurostat Methodology and Experiences to Apply It. Paper prepared for the 32nd General Conference of the International Association for Research in Income and Wealth. USA: Boston.
Hawrylyshyn, O. (1976). The Value of Household Services: A Survey of Empirical Estimates, W: The Review of Income and Wealth, s. 101—131.
Hochschild, A., Machung, A. (1989). The Second Shift. New York: Viking.
Holloway, S., Short, S., Tamplin, S. (2002). Household Satellite Account (Experimental) Methodology. Office for National Statistics.
Ironmonger, D. (1989). Household Work: Productive Activities, Women and Income in the Household Economy. Sydney: Allen and Unwin.
Kuznets, S. (1937). Total National Product. W: National Income and Capital Formation, 1919— 1935, s. 8—12. National Bureau of Economic Research.
Kuznets, S. (1973). Modern Economic Growth: Findings and Reflections. American Economic Review, vol. 63, no. 3, s. 247—258. American Economic Association.
Landefeld, S., Fraumeni B.M., Vojtech C.M. (2009). Accounting for Nonmarket Production: A Prototype Satellite Account Using the American Time Use Survey, https://www.bea.gov/papers/pdf/Landefeld_Nonmarket_Production_ATUS.pdf .
Leontief, W. (1941). The structure of the American Economy. UK: Oxford University Press. Marshall, A. (1920). Principles of economics: An introductory volume. London: The Macmillan Press.
Marszałek, M. (2015a). Produkcja gospodarstw domowych w 2013 r. W: Budżet czasu ludności 2013. Część I, s. 169—183. Warszawa: GUS.
Marszałek, M. (2015b). Rachunek produkcji domowej w Polsce w koncepcji systemu statystyki społecznej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
Pigou, A.C. (1912). Wealth and Welfare. London: The Macmillan Press.
Pigou, A.C. (1932). The Economics of Welfare.
Poissonnier, A., Roy, D. (2013). Household Satellite Account for France in 2010. Methodological issues on the assessment of domestic production. France: Institut National de la Statistique et des Études Économiques.
Prado, C., Abando, L.L. (2000). Satellite Account of Household Production for the Basque Country, http://isi.cbs.nl/iamamember/CD2/pdf/846.PDF .
Reid, M. (1934). Economics of Household Production. New York: Wiley.
Schäfer, D. (2004). Unbezhlte Arbeit und Bruttoinlandsprodukt 1992 und 2001: Neuberechnung des Haushasts-Satellitensystems. Wirtschaft und Statistik, 9, s. 960—978.
Stiglitz, J.E. (1994). Whither Socialism? Massachusetts: The MIT Press Cambridge.
Stiglitz, J.E., Sen, A., Fitoussi, J.P. (2009). Report by the Commission in the Measurement of Economic Performance and Social Progress.
Stiglitz, J.E., Sen, A., Fitoussi, J.P. (2013). Błąd pomiaru. Dlaczego PKB nie wystarcza. Raport Komisji ds. Pomiaru Wydajności Ekonomicznej i Postępu Społecznego. Warszawa: PTE.
Szép, K. (2003). Összefoglalás helyett — A nemzeti számlákban nem kimutatott häztartási termelési szamlája és a jövöbeli feladatok. W: A háztartási termelés értéke a mai Magyarországon. Budapest: Hungarian Central Statistical Office.
Varjonen, J., Aalto, K. (2006). Household Production and Consumption in Finland 2001. Household satellite Account. Helsinki: Tilastokeskus Statistikcentralen Statistics Finland & National Consumer Research Centre.
Varjonen, J., Aalto, K. (2013). Households’ unpaid production and change 2001—2009. Working Papers, no. 145. Helsinki: National Consumer Research Centre.
Varjonen, J., Hamunen, E. (1999). Proposal for a Satellite Account of Household Production. Agenda Item 1. Statistics Finland, OECD Meeting of National Accounts Experts, Paris.
Varjonen, J., Rüger, Y. (2008). Value of Household Production in Finland and Germany. Analysis and Recalculation of the Household Satellite Account System in Both Countries. Working Papers, no. 112. Helsinki: National Consumer Research Centre.
